Vader en zoon: François en Auguste Musin

Ons land heeft heel wat getalenteerde marineschilders gekend, die in het leven op zee hun belangrijkste inspiratiebron vonden. Zeker in de tweede helft van de 19e eeuw oefende de kust een grote aantrekkingskracht uit op talrijke kunstschilders. Onder hen ook François (1820-1888) en Auguste Musin (1852-1923). Als zoon van een oesterkweker gevestigd in Oostende, kreeg François de liefde voor de zee met de paplepel binnen. Na opleidingen in de Oostendse tekenschool en de Brusselse Academie, en een kleine omweg langs de Zeevaartschool, stelde hij zijn eerste kunstwerken tentoon tijdens het Antwerpse Salon van 1840. De waardering volgde snel, en algauw sierden zijn marines de muren van talrijke huizen van rijke burgers doorheen heel Europa. Met twee kunstenaars als ouders (moeder Marie-Célestine Gosselin was gespecialiseerd in stillevens), kan het niet verbazen dat ook Auguste Musin al vroeg gebeten werd door de schildermicrobe. In de voetsporen van vader François koos ook hij resoluut voor het genre van de marineschilderijen, wat hem geen windeieren legde. Hij zou uiteindelijk één van de laatste grote vertegenwoordigers blijken van deze stijl, die na de eeuwwisseling aan populariteit inboette.

La Pêche Nationale Belge

Begin jaren 1880 combineerden vader en zoon Musin hun talent voor het educatieve kinderboekje La Pêche Nationale Belge (ca. 1882), dat aan de hand van 16 ingekleurde lithografieën de vissoorten, schelpen en de visserij aan de Belgische kust in beeld bracht. De bijhorende teksten werden voorzien door ene Karel Sneevoet, die naast een beknopte geschiedenis van de Vlaamse visserij en uitleg bij de prenten ook de inleiding verzorgde. Daarin onderstreepte hij het belang van een goede basiskennis over onze nationale visserij, en betoogde hij dat niet enkel kinderen maar ook hun ouders baat hadden bij deze lectuur:

Ik zie vaak moedige huisvrouwen op de centrale markt van Brussel, die niet weten hoe een tong te onderscheiden van een rog of een pladijs, en die simpelweg een vis aanwijzen en aan de visverkoper vragen: ‘hoeveel voor die?’

Welnu, weten jullie, lieve kinderen, wat het natuurlijk gevolg is van deze manier van doen? Het is dat de verkopers de spot drijven met ons, dat ze op de markt profiteren van onze onwetendheid; want het is duidelijk dat degene die iets bij naam kan noemen, bewijst dat hij weet wat het is, dat hij op zijn hoede is en dat men hem niets kan wijsmaken over de kwaliteit of de waarde van de goederen. Het is overal hetzelfde op deze markten. Men zegt: ‘kennis is macht.’ We zouden ook kunnen zeggen, zo lijkt het ons: ‘weten is winnen.’

(…) Geloof het maar lieve kinderen, je zult nooit teveel weten en de vissen (…) zullen je vrienden worden zodra je ze beter kent. Van de stad tot het platteland, overal is het belangrijk dat jullie én jullie ouders kennismaken met de producten van onze kust.

La Pêche Nationale Belge werd in 2018 toegevoegd aan de collectie van het NAVIGO-museum.