11 oktober 2022: De N.116 Nostalgie gaat naar Nieuwpoort

N.116 in Nieuwpoort

Na verloop weet Eddie Cattoor niet wat hij moet aanvangen met het schip en zoekt een koper om het schip een mooie toekomst te geven.

Op initiatief van burgemeester Marc Vanden Bussche koopt gemeente Koksijde het vissersvaartuigje aan. Het schip wordt een uitbreiding op de werking van het nieuwe NAVIGO Visserijmuseum, dat op dat moment helemaal vernieuwd wordt. Koksijde heeft een duidelijk plan voor de N.116: het schip zal klaargemaakt worden voor rondvaarten met toeristen. 

Het schip krijgt meteen veel aandacht. Zo bouwt de gemeente een heuse stoetwagen die mee paradeert in de garnalenstoet in Oostduinkerke.

N.116 Garnaalstoet

16 oktober 2023: de N.116 Nostalgie zinkt

Door een combinatie van zeer laag getij, wind uit het oosten en de zuigende werking van het slijk op de bodem van de haven, wordt het schip tegen de kademuur gedrukt. Veel van het gewicht van het schip komt terecht op enkele boordplanken. Die verschuiven enkele millimeters, waardoor de Nostalgie snel water maakte. Omstreeks 8u ’s morgens treft onze schipper de N.116 aan op de bodem van de Nieuwpoortse visserskaai.

N.116 oktober 2023
Foto Mario Vercouter

Meteen wordt de Provider erbij gehaald voor een eerste reddingspoging. Dit is een reddingsschip met een grote pomp, die probeert om het ruim leeg te pompen. Al snel bleek dit niet genoeg en het water kwam weer op. Voor een tweede keer verdween de Nostalgie onder de golven.

Meteen schieten de museumdirecteur en schipper in actie. In een dag tijd slagen ze er in een heuse reddingsactie op poten te zetten.

17 oktober 2023: de N.116 Nostalgie wordt succesvol geborgen

N.116 oktober 2023

17 oktober 2023 was een razend spannende dag in de geschiedenis van de N.116. Bij de berging van een schip komt er namelijk zeer veel kijken: een gespecialiseerde bergingsmeester, een speciale kraan die tot 300 ton kan hijsen, duikers, gigantische pompen…

Een uur voor het laagwater stond iedereen op post. Eerst gingen de duikers van start om twee banden rond het schip te hangen. Eens die banden geïnstalleerd waren, begon de kraan met hijsen. Ondertussen deden de pompen hun uiterste best om het water weg te pompen. Dit was nodig om he schip zo licht mogelijk te maken, zodat de kiel niet doormidden zou breken door het gewicht.

En het werkte. Centimeter voor centimeter tilde de kraan het schip uit het water. Wanneer het meeste water weg was, ging het heel snel. In enkele minuten tijd bengelde de Nostalgie boven de visserskaai. Het schip werd op bootsteunen gezet, waar het zal staan tot de restauratie van het schip.

9 maart 2024: Goedkeuring beheersprogramma

Op zaterdag 9 maart ondertekent Administrateur-generaal Peter De Wilde het beheersprogramma van de N.116. Dit is een tienjarenplanning, waarin de eigenaar de toekomstvisie van het schip beschrijft. Op basis daarvan kan de gemeente beheerspremies aanvragen, die een groot deel van de restauratie- en onderhoudskosten dragen.

In onze beheersvisie omschrijven we hoe we het schip zo veel mogelijk willen terugbrengen naar de toestand van de late jaren ’60. Daarvoor moeten we het schip opnieuw volledig optuigen voor de boomkorvisserij op garnalen, met alle nodige kabels en netten. De garnalen worden ook op authentieke manier verwerkt: met een grote zeef, een kookketel en spierkracht.

En jullie mogen mee aan boord! De N.116 Nostalgie krijgt een eigen ponton op haar ligplaats in Nieuwpoort, waardoor het makkelijk toegankelijk is. Zo kun je het schip met je eigen ogen zien. Maar er is meer: In latere stadia worden er ook rondvaarten georganiseerd in de haven van Nieuwpoort. Eens het schip volledig is opgetuigd, kiest de N.116 het ruime sop en geeft de bemanning visdemonstraties zoals dat vroeger gebeurde.

N.116 stelling Nieuwpoort

10 juni 2024: toekenning beheerspremie

Op 10 juni 2024 krijgen we goed nieuws: Minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele kent een premiebedrag toe van maar liefst 1.177.063,80 euro voor de restauratie van de N.116.

Dat geld gebruiken wij om de N.116 Nostalgie opnieuw uit te rusten voor de boomkorvisserij. Daarnaast waren de historische lieren en houten romp toe aan een grondig onderhoud. Het schip moest aangenaam en veilig gemaakt worden voor de opvarenden.

Daarnaast is er ook heel wat zinkschade die hersteld moet worden: de motor moet vervangen, de elektriciteit opnieuw getrokken, de hydrauliek in het schip moet weer herzien worden…

Kortom, veel werk voor de winkel. Gelukkig kunnen we rekenen op steun om dit tot een mooi einde te brengen.

Selectie scheepswerf BEMA

Eens de subsidie was toegekend, begon de zoektocht naar een scheepswerf. Na het zinken moest het N.116 Nostalgie van het topje van de mast tot het onderste van de kielbalk onder handen worden genomen. Enkel een ervaren scheepsbouwer kan dit grondig aanpakken.

Uiteindelijk kwam de scheepswerf BEMA als meest geschikte kandidaat uit de bus. Deze Oostendse scheepsbouwer werkte eerder aan de N.116 Nostalgie, toen het nog actief was in de commerciële visserij. Daardoor kennen zij het schip van binnen en van buiten. BEMA slaat de handen in elkaar met scheepstimmerbedrijf IJtama, die zich over het houtwerk zal ontfermen.

Verhuis naar Oostende

De N.116 Nostalgie naar Oostende verplaatsen was niet vanzelfsprekend, want er zitten gaten in de romp! Het schip zonk in oktober 2023 omdat er een plank verschoof, waardoor er een kier ontstond. Bij het zinken ging de motor ook helemaal kapot. Daarom kon de N.116 niet zelf naar Oostende varen.

Het schip drijft niet meer en het is te groot om het over land te vervoeren. Daarom ging de N.116 naar Oostende over… de zee! Er kwam een grote metalen constructie rond het schip, de stoel. Daarna zette een grote kraan het schip op een groot vlot, een barge, waarop de scheepswerf de volledige stoel vastlaste. Vervolgens sleepte een sleepboot het schip langs de kust naar Oostende. Eenmaal aangekomen, maakten ze de stoel weer los en zette een grote kraan de N.116 Nostalgie tussen twee hangars, waar de restauratie zal gebeuren.

Nu de N.116 veilig en wel in Oostende staat, kan de restauratie bijna beginnen! Eerst staan er nog afbraakwerkzaamheden te wachten. Het schip wordt volledig uit elkaar gehaald. De scheepswerf kijkt ieder onderdeel na en reinigt, herstelt of vervangt waar nodig. Daarna wordt de N.116 Nostalgie opnieuw volledig afgebouwd tot een zeewaardig schip, klaar om zoals vroeger de Belgische kustwateren te trotseren!